Zorg voor een goede houtkachel – hoe je die in topconditie houdt

Houtkachels zijn niet alleen een efficiënte manier van verwarmen, maar zorgen ook voor een gezellige en warme sfeer in huis. Om uw houtkachel in topconditie te houden en de levensduur ervan te verlengen, is regelmatig onderhoud en reiniging essentieel. In dit artikel bespreken we de belangrijkste stappen voor een goede verzorging van uw houtkachel.

Regelmatige reiniging van de kachel

Reiniging is een essentieel onderdeel van het onderhoud van elke houtkachel.
Opgehoopte roet en vuil kunnen de verbrandingsefficiëntie verminderen en de schoorsteen verstoppen. Hier zijn een paar stappen die u moet volgen:

• Verwijder regelmatig de as om ophoping te voorkomen. Gebruik een metalen schep en een hittebestendige container voor het bewaren van de as. Wacht tot de as volledig is afgekoeld voordat u deze weggooit;
• Gebruik speciale borstels en gereedschap om aanslag van de binnenwanden te verwijderen;
• Controleer de schoorsteen op roetophoping en reinig deze indien nodig minstens twee keer per jaar. Het is aan te raden om minstens één keer per jaar een professionele schoorsteenveger in te schakelen.

Controle van onderdelen en reserveonderdelen

Om een langdurige en veilige werking van uw houtkachel te garanderen, controleer regelmatig de staat van de onderdelen. Na verloop van tijd kunnen sommige elementen slijten of vuil worden, wat de efficiëntie van het verwarmen kan beïnvloeden of tot storingen kan leiden.

De meest slijtagegevoelige onderdelen zijn:

• Roosters en vuurvaste stenen – deze worden constant blootgesteld aan hoge temperaturen en kunnen na verloop van tijd barsten of uit elkaar vallen. Als u scheuren of slijtage opmerkt, vervang ze dan om de verbranding efficiënt te houden;
• Deurdichtingen – zorgen voor een goede afsluiting, wat belangrijk is voor een correcte verbranding van het hout en het voorkomen van rook in de kamer. Als de deur niet goed sluit of er lucht ontsnapt, is het waarschijnlijk tijd om de dichtingen te vervangen;
• Het glas van de houtkachel – wordt blootgesteld aan hoge temperaturen en contact met as en roet, wat kan leiden tot vervuiling, krassen of zelfs barsten. Gebruik speciale schoonmaakmiddelen voor kachelglas en vermijd schurende materialen. Bij zichtbare scheuren of ernstige schade is vervanging aan te raden;
• De rookafvoer – hier hopen zich roet en resten op die de trek van de schoorsteen kunnen verminderen of zelfs brand kunnen veroorzaken. Het is aan te raden om minstens één keer per jaar het volledige schoorsteensysteem te reinigen of hiervoor een specialist in te schakelen;
• Handgrepen en scharnieren van de deuren – kunnen na verloop van tijd losraken of slijten, wat het openen en sluiten bemoeilijkt. Bij loszittende of instabiele onderdelen kan het nodig zijn om deze aan te draaien of te vervangen.

Als de originele verf van je houtkachel na verloop van tijd begint af te bladderen of te vervagen, kun je deze opfrissen met een hittebestendige spray. Dit verbetert niet alleen het uiterlijk, maar beschermt ook de metalen onderdelen tegen roest en slijtage. Het is belangrijk om een verf te gebruiken die speciaal bedoeld is voor hoge temperaturen en de instructies voor het aanbrengen goed op te volgen.

Gebruik van kwalitatief brandhout

De kwaliteit van het hout heeft direct invloed op de efficiëntie van de verbranding en de staat van de houtkachel. De beste keuze is goed gedroogd hout met een laag vochtgehalte. Nat hout zorgt voor meer rook, roet en vervuiling, wat kan leiden tot vaker schoonmaken.

Naast het vochtgehalte is het belangrijk om houtsoorten te kiezen van geschikte hardhoutsoorten. Harde houtsoorten zoals eik, beuk en haagbeuk branden langer en geven meer warmte af, terwijl zachte houtsoorten zoals den en spar sneller opbranden en meer roet produceren.

Voor een betere verbrandingsefficiëntie, bewaar het hout op een droge en goed geventileerde plaats, uit de buurt van vocht. De optimale droogtijd voor brandhout is ongeveer 12-24 maanden, om een hoog energiegehalte en laag vochtpercentage te garanderen.

Voor het goed aansteken van het vuur is het aan te raden droog aanmaakhout te gebruiken zoals dunne takjes, krantenpapier of speciale ecologische aanmaakblokjes. Gebruik geen brandbare vloeistoffen die ongecontroleerde vlammen kunnen veroorzaken. Het is ook belangrijk geen behandeld of geverfd hout, plastic of andere synthetische materialen te verbranden, omdat deze schadelijke gassen afgeven die de lucht vervuilen en de interne onderdelen van de kachel kunnen beschadigen.
 

Onderhoud van het rookkanaal en de schoorsteen

De schoorsteen is een belangrijk onderdeel van het systeem van de houtkachel, dus het is essentieel om deze in goede staat te houden. Regelmatige inspectie en reiniging voorkomen de opbouw van roet en zorgen voor een efficiënte rookafvoer.

• Zorg ervoor dat de schoorsteen goed geïsoleerd is en geen scheuren vertoont die kunnen leiden tot rooklekkage of creosootopbouw;
• Gebruik speciale schoorsteenkappen om regen, sneeuw, dieren of vallende bladeren buiten te houden;
• Let op onaangename geuren, die kunnen wijzen op roetopbouw of problemen met de rookafvoer;
• Als je merkt dat er minder luchtstroom is of dat het lastig is om het hout aan te steken, kan dit wijzen op een gedeeltelijke verstopping van het rookkanaal, die onmiddellijk moet worden verholpen.

Bij gebruik van de houtkachel is het belangrijk ervoor te zorgen dat de ruimte goed geventileerd is om voldoende toevoer van frisse lucht te garanderen voor een goede verbranding en om ophoping van koolmonoxide te voorkomen.

Keuze van geschikte accessoires en reinigingsmiddelen

Voor een betere onderhoud van uw houtkachels kunt u gebruik maken van gespecialiseerde reinigingsmiddelen en accessoires.

Wij raden aan om sprays en poeders voor het verwijderen van roet te gebruiken, die helpen ophoping te voorkomen en het mechanisch reinigen vergemakkelijken. Deze kunnen om de paar weken worden gebruikt, vooral bij intensief gebruik van de houtkachel tijdens het stookseizoen.

In de online winkel van BalkanEnergy.NL vindt u ook een speciaal middel voor het reinigen van creosoot – een van de gevaarlijkste afvalstoffen die ontstaan bij het verbranden van hout. Creosoot hoopt zich op aan de binnenkant van het rookkanaal en kan leiden tot ernstige verstoppingen of zelfs brand. Het gebruik van een middel voor het afbreken van creosoot voorkomt deze ophoping en verhoogt de veiligheid van de houtkachel.

Daarnaast kunnen reinigingssets en asstofzuigers die wij aanbieden het schoonmaakproces aanzienlijk vergemakkelijken.

Het gebruik van een asstofzuiger is een praktische oplossing voor het schoonhouden van de ruimte rondom de kachel. Deze gespecialiseerde apparaten zijn ontworpen om fijne asdeeltjes op te vangen, die gewone stofzuigers niet kunnen filteren, waardoor stofverspreiding in de ruimte wordt voorkomen.

Als u een houtkachel bezit, is het bijna een must om een beschermmat voor houtkachels te gebruiken. Deze beschermt de vloer tegen hitte, vonken en verspreide as, wat schade of brand kan veroorzaken.

Beschermmatten kunnen gemaakt zijn van metaal, gehard glas of speciale onbrandbare materialen, die extra veiligheid en stijl toevoegen aan het interieur.